بیوشیمی
|
|
|
عنوان آزمایش : اندازه گیری کراتینین به روش jaffe مقدمه : كراتينين يكي از فرآورده هايي است كه از تفكيك كراتين فسفات در ماهيچه ها با يك سرعت ثابت توليد مي شود. كراتينين ، پروتئيني است كه توسط عضلات توليد و وارد جريان خون مي شود . و ميزان آ ن در هر فردي تقريبا ثابت است . و چون حذف كراتينين در جريان خون توسط كليه ها صورت مي گيرد بنابراين اندازه گيري ميزان كراتينين در سرم خون مي تواند نشان دهنده عملكرد كليه ها باشد . هر گاه عملكرد كليه ها كاهش پيدا كند مثلا در مواردي كه يكي از كليه ها از بدن خارج مي شود تا به يكي از اعضاي خانواده اهداء شود سطح كراتينين افزايش مي يابد مقدرا معمول آن در بزرگسالان 1 است در اطفال كه عضلات كمتري دارند اين ميزان بايد 2/ 0 باشد . عضلات افرادي كه وزنه برداري مي كنند ممكن است مقداركراتينين بيشتري توليد كند .به هر حال در حالت طبيعي مقدار كراتينين سرم خون ، همانطوريكه گفته شد نشان دهنده وضعيت عملكرد كليه ها است . يك روز بعد از برداشتن يكي از كليه ها درمقدار كراتينين سرم خون به حالت پايدار : 8/1 مي رسد . هر گاه هر دو كليه برداشته شوند ( مثلا در مواردي كه شخص دچار سرطان شده است ) مقدار كراتينين بطور روزانه شروع به افزايش مي كند تا زملاني كه بيمار تحت دياليز قرار گيرد . سرعت بالا رفتن كراتينين در خون بستگي به مقدار عضلات شخص دارد . يك كودك را بايد هنگاميكه كراتينين خون او به 2 رسيد مورد دياليز قرار داد رد صورتيكه در مورد بزرگسالان اين رقم بايد به 10 يا حتي بالاتر برسد تا دياليز را شروع كنند. كليرنس يا ميزان دفع كراتينين يعني ميزان كراتينيني كه در يك دوره زماني در خون وجود دارد و بر حسب ميلي ليتر بر دقيقه محاسبه مي شود . مقدار طبيعي ان : 120ml/min براي بزرگسالان است كه نسبت معكوس با سرم خون دارد . هر گاه ميزان كليرنس كراتينين به نصف مقدار طبيعي خود كاهش پيدا كند ميزان سرم خون دو برابر مي شود و وقتي كراتينين خون به 3 برسد به اين معني است كه كليرنس آن به 30 رسيده است وقتي 4 شود به 15 و به همبن ترتيب ... اما اينكه چرا وقتي يكي ز كليه ها برداشته مي شود بجاي اينكه كراتينين 2 شود عدد 8ژ1 را نشان مي دهد بدليل اين است كه عمل فيلتر و تصفيه در كليه به حداكثر خودش مي رسد ( در واقع نوعي جبران كردن ) و بنظر مي رسد بدليل كار سخت تري كه تنها كليه موجود د ربدن شخص انجام مي دهد باعث مي شود كه عملكرد كليه كمي بيشتر از نصف افزايش پيدا كند . معمولا هنگاميكه در بزرگسالان شواهدي دال بر نارسايي در كار كليه مشاهده مي شود و مثلا ميزان كراتينين خون به حدود 10 ميلي ليتر در دقيقه مي رسد بايد دياليز را شروع كرد . . ميزان دفع كراتينين از بدن ( كليرنس ) را بايداز طريق جمع آوري ادرا در طي 12 تا 24 ساعت و آزمايش آن اندازه گرفت . از اين طريق مي توان تخمين دقيق تري از عملكرد كليه ها بعمل آورد چون اين حالت ديگر بستگي به ميزان عضلات شخص ندارد. اساس : در این تست از اسید پیکرات تست استفاده میشود. پیکرات قلیایی در ترکیب با کراتینین کمپلکس نارنجی رنگ ایجاد میکند. پروتئین ها ، پپتیدهای کوچک و بیلی روبین هم می توانند با پیکرات واکنش دهند . در سری اول آزمایش از اسید تنگستیک استفاده میشود تا این ترکیبات رسوب کنند تا پیکرات فقط با کراتینین واکنش دهد به این ترتیب در سری اول جذب در حضور کراتینین اندازه گیری میشود و در سری دوم آزمایش اسید کلریدریک اضافه میکنند تا کراتینین از بین برود و دوباره جذب را اندازه میگیرند . تفاضل این دو، مقدار کراتینین را نشان میدهد. وسایل و مواد لازم برای آزمایش : آب مقطر ، محلول کار آماده ، محلول استاندارد با غلظت 5/1 % ، سرم یا ادرار با رقت 50/1 ، RGT4 ( حاوی اسیدکلریدریک ) لوله آزمایش ، سمپلر ، بن ماری 37 درجه ، اسپکتروفتومتر با طول موج 500 نانومتر روش : در این روش باید دو سری آزمایش انجام دهیم ، 3 لوله را برای آزمایش سری اول نامگذاری میکنیم به این صورت : لوله A1 بلانک ، لوله A1 استاندارد ، لوله A1 تست . به هر 3 لوله 2ml محلول کار آماده اضافه میکنیم و لوله ها را 5 دقیقه در بن ماری 37 درجه قرار می دهیم. بعد از 5 دقیقه به لوله بلانک 200ul آب مقطرافزوده و15 ثانیه بعد به لوله استاندارد 200ul محلول استاندارد افزوده و 15 ثانیه بعد به لوله تست 200ul سرم اضافه میکنیم. و سپس 15 دقیقه در بن ماری 37 درجه قرار میدهیم. بعد از 15 دقیقه ابتدا اسپکتروفتومتر را با بلانک صفر میکنیم سپس لوله استاندارد را از بن ماری برداشته و جذبش را در 500 نانومتر می خوانیم بعد از آن هم لوله تست را از اسپکتروفتومتر برداشته و جذبش را در همان طول موج می خوانیم. برای سری دوم آزمایش هم 3 لوله برداشته و نامگذاری میکنیم : لوله A2 بلانک ، لوله A2 استاندارد ، لوله A2 تست. به هر 3 لوله 2ml محلول کار آماده اضافه میکنیم و 5 دقیقه در بن ماری 37 درجه قرار میدهیم. بعد از 5 دقیقه به لوله بلانک 200 ul آب مقطر و به 15 ثانیه بعد به لوله استاندارد 200ul محلول استاندارد و بعد از 16 ثانیه به لوله تست 200ul سرم می افزاییم. 15 دقیقه لوله ها را در بن ماری 37 درجه قرار میدهیم . بعد از 15 دقیقه به هر 3 لوله 100ul از RGT4 اضافه میکنیم و 10 دقیقه در بن ماری 37 درجه قرار میدهیم. بعد از 10 دقیقه ابتدا اسپکتروفتومتر را با بلانک صفر کرده و بعد لوله استاندارد را از بن ماری خارج کرده و جذبش را در 500 نانومتر اندازه می گیریم و بعد از آن لوله تست را از بن ماری خارج کرده و جذبش را در همان طول موج می خوانیم. |
 |
|
تعیین کمی میزان فیبرینوژن در پلاسما به روش انعقادی ( Clauss ) |
|
عنوان آزمایش : تعیین کمی میزان فیبرینوژن در پلاسما به روش انعقادی ( Clauss ) اساس : روش Clauss میزان تبدیل فیبرینوژن به فیبرین را در حضور مقادیر زیاد ترومبین اندازه گیری میکند و روشی سریع ، حساس و دقیق است و طبق گزارش CDC و CAP در بررسی روشهای رایج اندازه گیری فیبرینوژن ، به عنوان روش انتخابی اندازه گیری فیبرینوژن معرفی شده است. وقتی پلاسما رقیق شده و در حضور مقادیر زیاد ترومبین لخته شود ، غلظت کم فیبرینوژن رابطه متناسب و معکوس با زمان انعقاد پیدا میکند. وسایل و مواد مورد نیاز آزمایش : پلاسما معرف شماره 1 (بافر رقیق کننده با PH 53/7 به همراه مواد preservative , antiFDP , antiheparin , antifibrinolytic ) معرف شماره 2 ( ترومبین با غلظت حدود 100 NIHU/ML به همراه بافر ، stabilizers ، visualizer و preservative ) لوله آزمایش ، سمپلر ، بن ماری 37 درجه ، کرونومتر
روش کار : جمع آوری نمودن و پایداری آن : نمون گیری شامل گرفتن 8/1 میلی لیتر خون بر روی 2/0 میلی لیتر تری سدیم سیترات 901/0 مولار (8/3 % ) میباشد.نسبت 1 به 9 بین ضد انعقاد و خون بسیار مهم است. اندازه گیری فیبرینوژن پلاسما باید حداکثر تا 6 ساعت بعد از نمونه گیری انجام شود. نیم ساعت قبل از انجام آزمایش تمام معرفها را از یخچال خارج کنید تا دمای آنها به دمای آزمایشگاه (25-20 ) برسد. روش : 1.رقیق سازی نمونه : 1/0 میلی لیتر از پلاسما را برداشته و 9/0 میلی لیتر از معرف شماره 1 به آن اضافه کرده و مخلوط میکنیم.یک رقت 1:10 از پلاسما درست میکنیم. 2.انکوباسیون : 2/0 میلی لیتر از پلاسمای رقیق شده را به یک لوله شیشه ای 100* 13 mm منتقل کرده و برای 2 دقیقه در بن ماری 37 درجه انکوبه میکنیم. 3.تشکیل لخته : بعد از گذشت 2 دقیقه مقدار 1/0 میلی لیتر از معرف شماره 2 را به پلاسمای رقیق شده اضافه کرده و همزمان کرونومتر را بکار می اندازیم و با تکان دادن لوله به جسنجوی لخته می پردازیم . به محض دیدن اولین علائم تشکیل لخته و یا رشته های نازک فیبرین کرونومتر را متوقف میکنیم و زمان را یادداشت میکنیم. 4.خواندن مقدار فیبرینوژن از روی جدول همراه کیت : با استفاده از جدول زمانی که همراه کیت است مقدار فیبرینوژن را بر حسب زمان انعقاد بدست می آوریم. تفسیر نتایج : محدوده نرمال : 200-400 mg/dl در مواردی که سطح فیبرینوژن در پلاسما از حداقل نرمال پایینتر رفته : فیبرینولیز ، آمبولی حاد ریه ، بیماریها و عفونتهای کبدی ، کوآگولوپاتی مصرفی حاد ، اختلالات مادرزادی فیبرینوژن مثل : آفیبرینوزنمیا ، هیپوفیبرینوژنمیا و دیس فیبرینوژنمیا ، مارگزیدگی ، سقط جنین ، DIC واکنشهای انتقال خون ، آنمی همولیتیک ، سوختگی های شدید ، اکلامپسی ، ماکروگلوبولینمیا ، تروما ، مسمومیت با فنوباربیتال ، مولتیپل میلوما ، سپتی سمی ، TTP ، کرایوگلوبولینمیا ، کارسینوم پروستات ، ریه و سایر حالاتی که در آنها مقدار فیبرینوژن خون کاهش می یابد. افزایش فیبرینوژن نیز در این حالات دیده میشود : بارداری ، دیابت ملیتوس ، حالاتی که نکروز وسیع بافتی رخ داده مثل : بدخیمی ها و درمان وسیع با مواد کموتراپیک ، التهابات شدید ، بیماریهای کلیوی ، ترومبوفلبیت ، آرتریواسکلروزیس ، هپاتیت ، عفونتهای حاد ، قاعدگی و سایر حالاتی که در آنها مقدار فیبرینوژن خون افزایش می یابد.
منابع خطا : 1. تاخیر در مخلوط نمودن خون و ضد انعقاد و همچنین رعایت نکردن نسبت این دو باعث خطا در اندازه گیری می شود. 2. همولیز و یا لیپمیک بودن نمونه صحت و دقت تست را دچار اختلال می کند.
|
نمایی از دانشکده ی پیراپزشکی ارومیه